Республика агроӛнеркәсіптік ӛндірісін дамыту ҥрдістеріне сипаттама, сыртқы сауда айналымына баға берілген, соның ішінде ЕАЭД және Орталық Азия елдерімен де - аграрлық рыноктағы Қазақстанның негізгі серіктестерімен. Осы ӛңірлермен сауда қҧрылымы және азық-тҥлік тауарларының ҧлттық рыногына ӛнімдердің шетелдік тасқындарының әсері қарастырылған.

Дҥниежҥзілік сауда ҧйымы, ауыл шаруашылығы бойынша Уругвай келісімі, ішкі қолдау, мемлекеттің аграрлық саясаты, экономикалық тиімділік, бәсекелестік қабілет, астық ӛндірісі.

Агроӛнеркәсіптік кешенін жаңғыртудың теориялық аспектілері кӛрсетілген - инновациялардың сипаттамасы және тҥрлері, агроӛнеркәсіптік кешеніндегі инновациялық қызметтің ерекшіліктері. Аграрлық секторды жаңғыртудың негізгі бағыттары бӛліп кӛрсетілген. Қазақстан АӚК-не инновациялар енгізу бойынша ҧсыныстар дайындалған.

Агроӛнеркәсіптік кешеніндегі инновациялық процестер, олардың дамуын тежеуші факторлар кӛрсетілген.Инновациялық қызмет пен инновацияларды комерциализациялау бағыттары анықталған.

Қырғыстан аграрлық секторының қазіргі даму деңгейі талданады. Азық-тҥлік қауіпсіздік деңгейіне бағалау жҥргізілген. Ҧлттық аграрлық азық-тҥлік секторының бәсекелестік қабілетінің тӛмен болу себептері ашылған. Интеграциялық процестерінің кеңеюі жағдайында оны арттырудағы ӛңірлік факторлары негізделген.

Авторлар, ауыл шаруашылығының бәскекелестік қабілетін арттыру, сала ӛнімдеріне артып отырған тҧтынуды толық қанағаттандыру ҥшін ерекше ӛзекті мәселе деп атап кӛрсетеді. Мақалада аграрлық саланың бәсекелестік қабілетін анықтаудағы әртҥрлі кӛзқарастар қарастырылған. Қазақстанның аграрлық секторын дамытудың қазіргі ҥрдістері талданған.

Ауыл шаруашылығының интенсивтендірудің жердің бір ауданынан ӛнім ӛндірісі кӛлемдерін арттыру, бір ӛлшем ӛнімге еңбек шығындарын тӛмендету кӛрсеткіші ретінде экономикалық тиімділігі кӛрсетілген. Экономиканың аграрлық секторы тиімділігінің ӛсуі, тек ӛндіргіш кҥштерінің дамуымен байланысты факторларды пайдалануды ғана емес, сонымен бірге экономикалық қатынастарды жетілдіруді де талап ететіні атап кӛрсетілген.

Агроӛнеркәсіптік кешенінің ресурстық әлеуеті, қалыптастыру факторлары, ҧдайы ӛндіріс және тиімді пайдалану қарастырылған, Батыс Қазақстан ауыл шаруашылығында оның қҧрамдас бӛлігі соңғы ҥш жылда бӛліп кӛрсетілген және пайдалану нәтижелері берілген.

Қазақстан астық секторының Евразиялық экономикалық достастық елдерінің интеграциясы жағдайындағы негізгі даму проблемалары ашып көрсетілген; ЕАЭД шеңберінде бірыңғай астық саясатының басымдылықтары анықталған; Еуропа-азиялық бірлескен интеграцияны астық рыногында іске асыру механизмін қалыптастыру бойынша ұсыныстар берілген.

Шикізаттық тәуелсіздікті қамтамасыз етуде және отандық қант өндірісінің бәсекелестік қабілетін арттыруда маңызды роль қант қызылшасы - қант өндірісінің қазіргі жағдайын талдауға бөлінеді, оның жәрдемімен кәсіпорынның стратегиясы мен тактикасы дайындалады, қант саласындағы негізгі үрдістер мен қалыптасқан өзара байланыстардың даму заңдылықтары анықталады, олардың орындалуына бақылау жүргізіледі, кәсіп- орындардың қызметі нетижелері - қант қызылшасын және қант өндірушілердің бағаланады деп, тұжырымдайды авторлар.

Қазақстан Республикасының құс шаруашылығы саласының дамуына баға берілген, атап айтқанда тауық жұмыртқасын жылдар, республика өңірлері шеңберінде өндіру. Жұмыртқа өндірісінің біздің елімізде елеулі әлеуеті бар екені анықталған.

Шаруашылық жүргізудің шағын формаларын дамыту проблемалары ашып көрсетіледі, оларды ауылшаруашылық кооперативтеріне біріктірудің қажеттілігі негізделген, бұл процестің шағын фермерлер үшін артықшылықтары анықталған, «Ауыл шаруашылық кооперациясы туралы» ҚР Заңы жобасының жаңа ережесі және күтілетін нәтижелері берілген.

Еуроазиялық экономикалық одақ жағдайындағы, басқа елдермен өзара пайдалы сауда ынтымақтастығын әрі қарай дамытуға жағдай жасайтын интеграцияның артықшылықтары қарастырылған. Өңірлік экономикалық интеграция кәсіпкерлік қызмет үшін және халықтың жұмыспен қамтылуын өсіруге жаңа мүмкіндіктер ашады.

Қырғыстан ауыл шаруашылығының тұрақсыз дамуына талдау берілген. Аграрлық өндірістің көбінше шағын шаруалық құрылымы анықталған. Республикадағы және оның өңірлеріндегі ауылшаруашылық кооперациясының оң тәжірисі қорытындыланған, тежеуші факторлар ашылған. Салада оны тездетіп дамытудың маңыздылығы мен қажеттілігі негізделген.

Астыққа мамандандырылған ресурсүнемдеу технологиясын енгізіп отырған ірі ауылшаруашылық кәсіпорындарының төмен тиімділік себептері қарастырылған. Олардың қызметін бағалау солтүстік өңірдің ірі және орта кәсіпорындарының техникалық жарақтану деңгейі жоғары емес екендігін анықтады, себебі машина-трактор парктерінде ескірген техника көп, инвестициялық ресурстар тасқыны жетіспейді. Лизинг есебінен қаржылық ресурстар тарту бағыттары, қолданыстағы өндірістік қуаттарды жаңғырту бойынша жобаларды іске асыру негізделген.

Қырғыстан қант қызылша-қант өндірісін дамытудың қазіргі деңгейі талданған. Қант қызылшасын өндірудің және қайта өңдеудің құлдырау факторлары ашылған. Республикада қант тұтынудағы импорттан жоғары тәуелділік анықталған. Интеграциялық байла- ныстардың тереңдеуін ескере отырып, АӨК осы дәстүрлі саласының әлеуетін тиімді пайдалану бағыттары негізделген.