Германия мен Қазақстанның ауыл шаруашылығы өндірушілерін мемлекеттік қолдау мониторингі.

Мақсаты – дамыған елдердің тәжірибесін зерделеу және отандық аграрлық секторды мемлекеттік қолдау тетігін бейімдеу мүмкіндігі.

Әдістері – аналитикалық, экономикалық-статистикалық, салыстырмалы-салыстырмалы талдау. Авторлар жұмысында Германиядағы мемлекеттік реттеу тетігі көрсетілген, мемлекеттік бағдарламалардың іске асырылу қортындылары ұсынылған.

Нәтижелер – зерттеулер Еуропа елдерінде агроөнеркәсіптік кешенді басқару ауыл шаруашылығы өндірісін дамытудың нақты белгіленген моделі бойынша жүзеге асырылатынын растайды. ЕО ауыл шаруашылығының әлемдік нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, ауылдық жерлердегі қоршаған ортаны қорғауға, ауылдық өңірлердегі өмір сүру сапасын жақсартуға ықпал ететін және халықты жұмыспен қамтуды ынталандыратын ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді қаржыландырудың екі негізгі бағытын бөліп көрсетеді. Европейский сельскохозяйственный фонд по развитию сельских территорий ежегодно выделяет для субъектов сельского хозяйства Германии около 1,35 млрд. евро.

Қортынды – Қазақстанда агроөнеркәсіптік кешен субъектілерінің бәсекеге қабілеттілік деңгейін арттыруға бағытталған бағдарламалардың барлығы бірдей тиімді бола бермейді. Себептердің бірі – өзекті міндеттерге жауап бермейтін көрсеткіштер мен ісшаралардың жоспарлау деңгейі. Осылайша, ауыл шаруашылығына бөлінетін қаражатты тиімді пайдаланудың шешуші сәті субсидиялардың мөлшері емес, қолдау шараларын нақты, атаулы жоспарлау және ауылдық аумақтар мен ауыл шаруашылығы қызметінің инфрақұрылымын дамытуға қаржыландыру бөлу болып табылады. Бұл, әсіресе, ауыл шаруашылығын тиімді дамыту және оның бәсекеге қабілеттілігіне қол жеткізу жөнінде бірқатар міндеттемелер қабылданған ЕАЭО жағдайларында қажет.

1. Государственная программа развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017-2021 годы: https:// primeminister.kz/ru/ gosprogrammy/ gosudarstvennayaprogrammarazvitiya- agropromyshlennogo-kompleksa-respubliki-ka-zahstan- na- 2017-2021-gody-9113518.

2. Bundesministerium für Ernährung und Landwirtschaft (BMEL), Förderung landwirtschaftlicher Unternehmen ab 2020, Referat 814 Grüne Berufe, Bildung, Einzelbetriebliche Förderung, Banken,10117 Berlin.

3. Potsdamer Diskussionspapiere zur Verwaltungswissenschaft. Universitätsverlag Potsdam 2008 ISSN 1867-6960.

4. Байдильдина А. Финансовая государственная поддержка сельскохозяйственного производства в странах с развитой рыночной экономикой // Экономика и статистика» № 2, 2009. – С.72.

5. Bundesministerium für Ernährung und Landwirtschaft, BMEL (2019)): https://www.bmel.de/ DE/ themen/laendliche-regionen/ foerderungdes- laendlichen- raumes/bund-und-laender-foerderung/foerderwegweiser.html.

6. Bundesministerium für Ernährung und Landwirtschaft (BMEL), Rahmenplan der Gemeinschaftsaufgabe „Verbesserung der Agrarstruktur und des Küstenschutzes“ 2021-2024, Referat 811 53123 Bonn,2021.

7. Rainer Langosch, Der Weg zum landwirtschaftlichen Erfolgsbetrieb, 2014. 128 S., 10 Tabellen, 15 Zeichnungen, kart. ISBN 978-3-8001-7782-0.

8. KTBL, Faustzahlen für die Landwirtschaft, Erscheinungsjahr 2018·15. Auflage 1386 Seiten · Faustzahlen.

9. Kirner, Eberdorfer, Wiesinger, Vogler, Unternehmensführung in der Landwirtschaft, 146 Seiten, zusätzl. Lernmodule u. Übungsbeisp. online abrufbar.

10. Stephan Krall Dr. Was ist nachhaltige Landwirtschaft? Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH, Bonn und Eschborn.