ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУДІҢ ШАҒЫН НЫСАНДАРЫН ДАМЫТУ

Материалдар Қазақстанда шаруашылық жүргізудің шағын нысандарын (ШЖШН) дамытуды мемлекеттік қолдау мәселелерін зерттеуге арналған. Агроөнеркәсіптік кешеннің маңызды буыны ауыл шаруашылығы болып табылады, ол елді азық-түлікпен және өнеркәсіпті шикізатпен қамтамасыз етеді. Мақалада өңірлік ерекшеліктерді, мемлекеттік және салалық бағдарламаларды іске асыруды ескере отырып, мемлекеттік реттеу шараларын жетілдіру қажеттігі туралы қорытынды жасауға мүмкіндік беретін тауар өндірушілерді мемлекеттік қолдаудың отандық және халықаралық тәжірибесі қарастырылған. Авторлар шағын кәсіпкерлік субъектілерінің тиімді қызметіне бюджет қаражатының қол жетімділігі айтарлықтай әсер ететінін атап өткен. Жүргізілген талдау шағын шаруашылық жүргізу нысандарымен кредиттер мен басқа да қаржы көздерін тартудың шектеулі мүмкіндіктерін көрсетті. Бұл проблемаларды шешу өндірілген өнімнің кепілдік берілген көлемін сатып алу, бюджет қаражаты есебінен қарыздар беру, жеңілдікті кредит беру және салық салу, субсидиялау негізінде жүзеге асырылуға тиіс. Саланы, атап айтқанда, мал шаруашылығын, қарқынды бау-бақша шаруашылығын, қант қызылшасын өңдеуді дамыту үшін қажетті мемлекеттік көмек шаралары айқындалған. Әзірлемелердің нәтижелері бойынша агробизнестің шағын санаттарын қоса алғанда, ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді қаржылық және мүліктік қолдау кезінде аграрлық сектордың алдына қойылған міндеттер - отандық өнім нарығының үлесін ұлғайту, импортқа тәуелділікті азайту жүзее асырылады деген тұжырымдар жасалған. ШЖШН ауылшаруашылық өнімдерін өндіруде, азық-түлікпен қамтамасыз етуде, ауылдағы әлеуметтік тұрақтылықта маңызды рөл атқарады.

агроөнеркәсіптік кешен, нысаналы бағдарлама, мемлекеттік қолдау, шаруашылық жүргізудің шағын нысандары, субсидиялар, пайыздық мөлшерлеме, жеңілдікті кредит беру, инвестициялар

1. Государственная программа развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017-2021 годы [Электронный ресурс].- 2017. - URL: http://www.adilet.zan.kz/ rus/ docs / P1800000423 (дата обращения: 06.08.2020г.).

2. Концепция реализации инвестиционной отраслевой программы мясного животноводства на 2018-2027 гг.- Астана, 2018.- 17 с.

3. Долгосрочная отраслевая программа развития молочного животноводства на 2018-2027 годы [Электронный ресурс].- 2018.- URL: http:// www/ kazsut.com/ wp-content/ uploads/ Dolgosrochnaja-programma-molochnogo-zhivot- novodstva.pdf (дата обращения: 07.10.2020г.)

4. Национальная программа развития мясного животноводства на 2018-2027 гг. [Электронный ресурс].-2018.-URL:http://www. meatunion.kz/images/ nacionalnaya-programma. pdf (дата обращения: 12.10.2020г.)

5. Концепция реализации долгосрочной инвестиционной программы развития птицеводства на 2018-2027 гг.- Астана, 2018.- 13 с.

6. Концепция реализации инвестиционной отраслевой программы развития свиноводства на 2018-2027 гг. [Электронный ресурс].- 2018.- URL: http:// www/attach/1605092686186 6817601/0%3B4/?folder-id=0&x (дата обраще- ния: 19.10.2020г.)

7. Нуркужаев, Ж.М., Сигарев М.И. Потенциал развития малых форм хозяйствования в сельскохозяйственном производстве по регионам Казахстана: рекомендации / Ж.М. Нуркужаев, М.И Сигарев. - Алматы: КазНИИ экономики АПК и РСТ, 2018. - 38с.

8. Приказ и.о. Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 23 июля 2018 года № 317 «Об утверждении Правил субсидирования по возмещению части расходов, понесенных субъектом агропромышленного комплекса, при инвестиционных вложениях» [Электронный ресурс].-2018.-URL:http://www. zakon.uchet.kz/rus/docs/V170001481 (дата обращения: 21.10.2020г.)

9. Правила субсидирования развития племенного животноводства, повышения продуктивности и качества продукции животноводства от 15 марта 2019 года №108. МСХ РК. Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан [Электронный ресурс]. - 2019. - URL: http:// www.adilet.zan.kz/rus/docs/V1900018404 (дата обращения: 26.10.2020г.)

10. Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 30 марта 2020 года № 107 «Об утверждении Правил субсидирования повышения урожайности и качества продукции растениеводства» [Электронный ресурс].- 2020.- URL: http://www.adilet.zan.kz/ rus/ docs/ V2000020209 (дата обращения: 23.10.2020).

11. Обзор НИР по государственной поддержке в АПК.- Нур-Султан: ТОО «Аналитический центр экономической политики в АПК», 2020.- 50 с.