ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫ АГРОӨНЕРКӘСІПТІК КЕШЕНІНІҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ

Агроөнеркәсіптік кешеннің тұрақты жұмыс істеуінің негізгі міндеттерінің бірі - оның бәсекеге қабілеттілігін - ұлттық экономиканың негізгі драйверлерін арттыру. Қазақстанның АӨК дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының мақсаты - нарықта сұранысқа ие аграрлық сектор тауарларының өндірісін қамтамасыз ету. Оның басты бағыттарының бірін іске асыруда тауар өндірушілердің табыс көзі ретінде ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекелестік артықшылықтарын арттыру, мал шаруашылығы саласын қарқындату және елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету негіздері бірінші кезектегі маңызға ие. Мақалада Түркістан облысының агроөнеркәсіп өндірісінің 2018-2019 жылдардағы статистикалық деректері талданып, АӨК экономикалық тиімділігін, оның бәсекелестік қабілеті мен экспорттық әлеуетін арттыруға мүмкіндік беретін бағыттар ұсынылған. Өңірдің мақта-тоқыма өнеркәсібін жаңғырту перспективалары, экспортқа бағдарланған мақта-тоқыма бұйымдарын шығару көлемінің өсуі көрсетілген. "AZALATextile" ЖШС-нің отандық және сыртқы нарықтарға бәсекеге қабілетті тауарларды өндіруге бағытталған қызметі қаралған. Мақта-тоқыма кластерінің жол картасының рөлі көрсетілген. Авторлар егістіктерді әртараптандыру, суармалы алқаптарды арттыру, сүтті табынның, қойдың, түйенің және құстың мал басының санын ұлғайту, жеміс-жидек дақылдары мен жүзімдіктердің өсіру алаңдарын кеңейту, қарқынды технологияларды қолдана алатын ірі және орта тауар шаруашылықтарын құру, суару суын пайдалану тиімділігін арттыру, суарудың су үнемдейтін тәсілдері, экспорттық ресурстар, ауыл шаруашылығы шикізаты импортының үлесін азайту және өнеркәсіптік қайта өңдеу, аграрлық маркетингті қолдану қажеттілігін атап көрсетеді.

агропромышленный комплекс, конкурентоспособность, валовое производство, экспорт, импорт, хлопково-текстильный кластер, отечественный, внешний рынки, межотраслевая, межрегиональная интеграция, агроөнеркәсіп кешені, бәсекеге қабілеттілік, жалпы өндіріс, экспорт, импорт, мақта-тоқыма кластері, отандық, сыртқы нарықтар, салааралық, өңіраралық интеграция, agro-industrial complex, competitiveness, gross production, export, import, cotton-textile cluster, domestic, foreign markets, intersectoral, interregional integration

1. Кружкова, Т.И. Показатели конкурентоспособности АПК /Т.И. Кружкова, О.А. Рущицкая //Аграрное образование и наука. - 2017. - №1. - С. 58-65.

2. Гаджимурадова, Л.А. Повышение конкурентоспособности продукции в АПК /Л.А. Гаджимурадова // Новая наука: Проблемы и перспективы. -2017. -№1-2.- С. 266-267.

3. Баранова, Н.А. Стратегический анализ в управлении предприятием сферы АПК / Н.А. Баранова, А.А. Абдикадирова // Проблемы агрорынка. - 2018. - N1.- С. 46-52.

4. Шамилова А.В. Конкурентоспособность предприятий АПК /А.В. Шамилова // Актуальные направления научных исследований XXIвека: теория и практика.- 2018. -Т.4. -№2 (22).- С. 81-84.

5. Cтатистический сборник сельского, лесного и рыбного хозяйства Республики Казахстан. Комитет по статистике МЭН РК (2019) [Электронный ресурс] URL:http//www. stat.gov.kz (дата обращения: 16.03.2020).

6. Официальный интернет - ресурс акимата Туркестанской области (2019) [Электронный ресурс] URL: http://www.turkistan. gov.kz/ ru/ news/obyem-produktsii-selskogo- khozyaystva-turkestanskoy-oblasti-prevysil-600-mlrd-tenge (дата обращения: 22.02.2020).

7. Управление сельского хозяйства Туркестанской области (2019) [Электронный ресурс] URL: http://www. lenta.inform.kz/ru/na-3-8-uvelichilsya-obem-selskohozyaystvennoy-produkcii-v-turkestanskoy-oblasti_a3442098 (дата обращения: 22.01.2020).

8. Официальный интернет-ресурс МСХ РК(2019)[Электронныйресурс] URL:http//www. minagri.gov.kz (дата обращения: 16.03.2020).

9. Гравшина, И.Н. Проблемы управления конкурентоспособностью сельскохозяйственных предприятий /И.Н. Гравшина // Управление экономическими системами: электронный научный журнал. -2012. - №4 (40).-С. 49-54.

10. Гришина, Ю.В. Влияние качества на конкурентоспособность продукции сельского хозяйства / Ю.В. Гришина// Молодежь и наука.-2019.- №4. - С. 136-146.