ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АГРОӨНЕРКӘСІПТІК КЕШЕНІНДЕГІ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ОРТАНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫН СТАТИСТИКАЛЫҚ БАҒАЛАУ

Өңірлердің ұзақ мерзімді бәсекелестік артықшылықтарын қалыптастыратын Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешеніндегі инвестициялық ортаның дамуын статистикалық бағалау мәселелері зерттелген. Ауылдық жерлерде тұратын халықтың әлеуметтік-экономикалық проблемалары бойынша отандық және шетелдік ғалымдардың әртүрлі көзқарастары талданған. Қазіргі заманғы әдебиет көздерін талдау негізінде олардың кейбіреулері Қазақстанға тән толықтырылып, нақтыланды. Қаражат мөлшерін қалыптастыру дәрежесін бағалауға мүмкіндік беретін әдістер сипатталған. Аграрлық секторды инвестициялаудың негізгі макроиндикаторларының серпінін сипаттайтын 2014-2018 жылдар аралығында статистика деректерін қолдана отырып, ауыл, орман және балық шаруашылығының негізгі капиталына инвестициялар көлемін көрсететін эконометрикалық тәуелділік құрылды. Оңтайлы функция логарифмикалық парабола болып табылатыны, оның тиісті сынықтан ең аз ауытқуы бар, оның қалдықты автокорреляция коэффициентінің (R) және аппроксимацияның орташа қатесінің (MAPE) елеусіз мәндерімен расталатыны анықталған. Осы аспектілерді зерделеу барысында алынған нәтижелер республиканың АӨК-не капитал салуды реттейтін мемлекеттік құрылымдардың практикалық қызметінде пайдаланылуы мүмкін. Экономиканың қазіргі даму кезеңінде елдің агроөнеркәсіптік өндірісіндегі инвестициялық белсенділіктің жай-күйіне тұрақты мониторинг жүргізу, нарықтың осы сегментінің тартымдылығын және экономикалық тұрақтылықты арттыруға бағытталған жаңа тетіктер мен құралдарды әзірлеу және енгізу қажет екендігі атап өтілді.

агроөнеркәсіптік кешен, ауылдық жер, халық, инвестициялық орта, статистикалық талдау, мониторинг, негізгі капитал, экономикалық тұрақтылық, агропромышленный комплекс, сельская местность, население, инвестиционная среда, статистический анализ, мониторинг, основной капитал, экономическая стабильность, agro-industrial complex, rural area, population, investment environment, statistical analysis, monitoring, fixed assets, economic stability

1. Shulenbaeva, F. Investment attractiveness of agricultural sector of Kazakhstan / F. Shulenbaeva, Z. Karbetova, Sh. Karbetova// Problems of AgriMarket. - 2019.- №1. - Р. 17-22.

2. Konuspaev, R. Investment activity in agro-industrial complex of the Republic of Kazakhstan / R. Konuspaev, T. Demesinov // Problems of AgriMarket. - 2019. - №1. - Р. 23-29.

3. Жаксыбаев, К.Р. Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенінің инвестициялық қызметі / К.Р. Жаксыбаев // Проблемы агрорынка. - 2018. - №2. - Б. 50-57.

4. Искаков, Б.М. Особенности инвестиционного климата в сельском хозяйстве / Б.М. Искаков, А.Д. Назырханов // Проблемы агрорынка. - 2018. - №4. - С. 21-26.

5. Жангирова, Р.Н. Инвестиционно-инновационное развитие аграрного сектора Республики Казахстан / Р.Н. Жангирова // Проблемы агрорынка. - 2018. - №4. - С. 27-33.

6. Есполов, А.Т. Экономические и правовые механизмы развития инвестиционных процессов в АПК Республики Казахстан / А.Т. Есполов, Г.Р. Мадиев, А.Б. Бекбосынова // Проблемы агрорынка.- 2017.- №1.- С.15-22.

7. Гавриленко, Д.С. Современное развитие сельского хозяйства Кемеровской области: тенденции, проблемы и решения / Д.С.Гавриленко, И.В. Калачева // Региональная экономика: теория и практика. - 2018. - Т.16.-Вып.2. - С. 335-347.

8. Рубан, Д.А. Несовершенство образа крупнейших аграрных регионов России в электронном пространстве как вызов для инвестирования (на примере Южного федерального округа) / Д.А. Рубан // Национальные интересы: приоритеты и безопасность. - 2017. - Т.13.-Вып.5. - С. 922-934.

9. Магомедов, А.М. Инвестиционное обеспечение технической модернизации сельского хозяйства региона / А.М. Магомедов// Национальные интересы: приоритеты и безопасность.- 2020.- Т.16.- Вып.1.- С. 132-144.

10. Инвестиционная и строительная деятельность в Республике Казахстан: статистический сборник /под ред. Н.С. Айдапкелова.- Нұр-Сұлтан, 2019. - 165с.