ЖЕМ-ШӨП БАЗАСЫ - ҚАРҚЫНДЫ МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУДЫҢ НЕГІЗІ

Выявлены проблемы отрасли кормопроизводства по регионам Казахстана. Показаны меры государственной поддержки выращивания полевых кормовых культур. Предложены оптимальные параметры их производства и переработки как основы построения экономических моделей, с учетом поголовья скота. Авторы отмечают, что кормопроизводство характеризуется использованием механизированных приемов возделывания культур для откорма скота, эффективных технологий заготовки и хранения кормов, позволяющих значительно увеличить объемы их выращивания и повысить качество. Полноценное кормление - необходимое условие интенсивного использования животных и наиболее полной реализации их генетического потенциала. Сделан вывод о необходимости совершенствования мер государственной поддержки в сферах производства аграрной продукции и ее переработки на основе экологических моделей культивирования кормовых культур по природно-климатическим зонам и нормирования ресурсов. Для решения этой проблемы проведены анализ возделывания кормовых культур в регионах республики и сдерживающих факторов, экологический мониторинг. Дана оценка состояния природных и сеяных кормовых угодий. Составлены технологические карты по выращиванию сельскохозяйственных кормовых культур. Обоснована необходимость разработки инновационных технологий производства и переработки кормов по регионам, моделей применения их для различных видов сельскохозяйственных животных. Разработаны рекомендации по повышению экономической эффективности использования кормовых культур в стране.

аграрлық сектор, жемшөп өндірісі, жемшөп дақылдары, ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілер, мемлекеттік қолдау, егіс алаңы, құрама жем және құнарлы азық, аграрный сектор, кормопроизводство, кормовые культуры, сельхозтоваропроизводители, государственная поддержка, посевная площадь, комбинированные и концентрированные корма, agricultural sector, fodder production, feed crops, agricultural commodity producers, public support, sown area, combined and concentrated feed

1. Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенін дамытудың 2017- 2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. Қазақстан Республикасы Үкіметінің Жарлығы. - Астана: Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" ШЖҚ РМК. - 2017.-160 б.

2. Ауыл, орман, аңшылық және балық шаруашылығы статистикасы. Қазақстан Республикасында мал шаруашылығы дамуының негізгі көрсеткіштері [Электрондық ресурс]. -2018.- URL:https://u.to/u9BhFQ (дата обращения: 13.05. 2019).

3. Ауыл, орман, аңшылық және балық шаруашылығы статистикасы. Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығының негізгі өнімдерінің ресурстары мен пайдалану теңгерімі 2013-2017 жж. арналған [Электрондық ресурс]. -2018.- URL:https://clck.ru/ Fy65E (дата обращения: 13.05. 2019).

4. Можаев Н.И., Серекпаев Н.А. Кормопроизводство: учебник. - Астана: Фолиант, 2009. - 359 с.

5. Об утверждении предельно допустимой нормы нагрузки на общую площадь пастбищ. Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан.- Астана: Әділет, 2015.- 9 с.

6. Нуркужаев Ж.М., Сигарев М.И., Арыстангулов С.С.: рекомендации по совершенствованию мер государственной поддержки в производстве кормовых культур в Казахстане. -Алматы: Казахский НИИ экономики АПК и развития сельских территорий, 2018. - 27 с.

7. Жүргенов Ж. С. Өсімдік шаруашылығы өнімдерін сақтау және өңдеу технологиясы. ҚР Білім және ғылым министрлігі.- Алматы: ҚазҰАУ, 2011. - 201б.

8. Серекпаев Н.А., Смаилов К.Ш., Стыбаев Г.Ж., Ногаев А.А., Бахралинова А.С. Технология создания сырьевого конвейера на отгонных участках пастбищ для заготовки грубых кормов в степной зоне Акмолинской области: рекомендации. - Астана: Казахский агротехнический университет им. С.Сейфуллина, 2017. - 27 с.

9. Каракальчев А.С., Базильжанов Е.К., Арыстангулов С.С., Колесникова Л.И. Возделывание смешанных посевов однолетних злаковых и бобовых кормов культур в условиях лесостепной зоны Северного Казахстана: рекомендации. - Астана: Казахский агротехнический университет им. С.Сейфуллина, 2017. - 21 с.

10. Әлтайұлы С. Өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру негіздері: оқу құралы / ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі. С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық ун-ті. - Алматы : Білім, 2016. - 175 б.