ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ТАҒАМ ӨНЕРКӘСІБІ ӨНДІРІСІН ЭКОЛОГИЯЛАНДЫРУ

Қазақстан Республикасында азық-түлік өнеркәсібін экологияландыруды және ресурс үнемдеудің теориялық аспектілері зерттелген. Авторлар өнім дайындау технологиясы, техникалық жабдықталу дәрежесі, еңбекті ұйымдастыру бойынша тағам өнімдерін өндіру салаларының айтарлықтай айырмашылықтарын атап өткен. Осыған орай отандық және шетелдік ғалымдардың еңбектерін жинақтай отырып, қалдықсыз, аз қалдықсыз және ресурс үнемдейтін технологияларды қолдануға негізделген экологиялық таза тағам өнімдерін өндірудің негізгі бағыттары қарастырылған. Осы процестің ұйымдық-экономикалық механизмінің құрамдас бөліктері талданған, оның мақсаты мен қалыптасу кезеңдері анықталған. Саланы дамытудың негізгі тежеуші факторлары және нарықтық құрылымдардың жетілмеуінен туындаған проблемалар, сондай-ақ ДСҰ шеңберінде сауда қатынастарын дамыту жағдайында технологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету анықталған. Ресурстарды тиімді басқаруды қамтамасыз етуге және оңтайлы пайдалануға қол жеткізуге, кәсіпорындарда ИСО 9000, ИСО 14000 халықаралық стандарттарын енгізуге, тағам өнеркәсібі салалары бөлінісінде өндірісті экологияландыру бойынша ынталандыруларды қолдануға мүмкіндік беретін мемлекеттік-жеке меншік әріптестікті дамытудың орындылығын айқындайтын ұсыныстар берілген. Зерттеу қорытындысы бойынша тағам өндірісіндегі экологиялық-экономикалық принциптерді есепке алу, жоғары технологияларға, сондай-ақ халықаралық экологиялық стандарттарға қатыстыру қажеттілігі туралы қорытынды жасалған.

экологизация производства, пищевая промышленность, организационно- экономический механизм, ресурсосбережение, отходы производства, безотходные и малоотходные технологии, государственное регулирование, өндірісті экологияландыру, тағам өнеркәсібі, ұйымдастыру-экономикалық механизм, ресурс үнемдеу, өндіріс қалдықтары, қалдықсыз және аз қалдықты технологиялар, мемлекеттік реттеу, green production, food industry, organizational and economic tool, resource saving, production waste, waste-free and low-waste technologies, government regulation

1. Прудченко А.А. Экологизация экономики как главная задача устойчивого развития общества // Научное сообщество студентов XXI столетия. Естественные науки: материалы IX междунар. студенческой науч.-практ. конф. - Новосибирск, 2013.- С.78-84.

2. Протасов В.Ф. Экономика природопользования: учеб. пособие.- М.: КУРС; Ин- фра-М, 2012. - 304 с.

3. Кайдарова Л.К., Рахметуллина Ш.Ж. Қазақстан Республикасындағы тамақ өнеркәсібі: қазіргі жағдайы, оларды шешудің мәселелері және негізгі бағыттары // Проблемы агрорынка. -2018 - №4. - Б.118-125.

4. Денисов В.И. Приоритетные направле- ния экологизации сельскохозяйственного производства в России // Вопросы экономики и права.- 2016. -№ 1. -С.75-80.

5. Гальченко К.А. Основы экологизации производства в зернопродуктовом подкомплексе // Электронный научно-практический журнал «Синергия».- 2018.- №.- С. 59-70.

6. Хадарцев О.В. Проблеми державного регулювання ресурсозбереження в Україні // Економіка, фінанси та управління: проблеми та сучасні шляхи розвитку: матеріали підсумкової міжнародної науково-практичної конференції.- Львів: ЛЕФ, 2015. - Ч.1. - С. 108-109.

7. Векленко В.И. Сущность экономического механизма устойчивого развития АПК // Вестник Курской государственной сельскохозяйственной академии.- 2016.- № 2.- С. 9-13.

8. Арынова. З.А., Кайдарова Л.К. Аграрлық секторды мемлекеттік қолдаудың мемлекеттік реттеудің элементі ретінде қажеттілігі және рөлі // Проблемы агрорыка. -2017 - №1. - Б.71-78.

9. Князькина А.А. Понятие и состав организационно-экономического механизма стимулирования инвестиционной активности в АПК // Фундаментальные исследования. - 2015. - № 2. - С. 1246-1251.

10. Золотарева Е.Л., Векленко Е. В., Белкин Р.Е. Последствия и проблемы присоединения России к ВТО для АПК // Вестник Курской государственной сельскохозяйственной академии. - 2013. - № 8. - С. 7-9.