КОББА-ДУГЛАСТЫҢ ӨНДІРІСТІК ҚЫЗМЕТІН ҚОЛДАНУ НЕГІЗІНДЕ ШАҒЫН КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІН ТАЛДАУ

Шағын кәсіпорындардың көрсеткіштері талданған, оның ішінде АӨК саласындағы қызметті жүзеге асыратын, өндіріс факторларының өзара тәуелділік технологиясын сипаттау үшін өндірістік функция қарастырылды. Осы мақсатта Кобба-Дуглас функциясы қолданылған, ол өндіріс көлемінің және оның негізгі факторларының - еңбек пен капиталдың жиынтық тәуелділігін көрсетеді. Мақалада өндірістік функцияны құруда уақытша қатарлардың көрсеткіштерін қолдану негізінде Кобба-Дугластың үшфакторлы өндірістік функциясы қарастырылған, оның параметрлері ең аз квадрат әдісімен есептелген, ал факторлардың әсер ету дәрежесін салыстыру үшін байланыс күшінің салыстырмалы көрсеткіші - корреляция коэффициенті қолданылған. Кобба-Дугластың барынша егжей-тегжейлі жазылған функциясын қолдану экономиканың түрлі салалары мен қызмет салаларының шағын бизнес кәсіпорындарын дамытуға инвестициялар тартуды қамтамасыз етеді. Осы өндірістік функ- цияның ерекшеліктерін ескере отырып, экономикалық талдау нәтижесінде шағын кәсіпорындар қызметкерлері мен негізгі капиталға инвестициялар санының тауарлар өндірісі мен көрсетілген қызметтер деңгейіне әсері айқындалған. Ресурстардың ауыспалы шамаларын өнім өндіру көлемімен байланыстыратын есептелген баланстық қатынастар көптеген регрессия мен детерминация коэффициенттерінің шамаларын растайтын факторлар үлгілеріне енгізілген өзгерістерге оның талдамалық тәуелділігін анықтауға мүмкіндік берді.

шағын кәсіпорындар, еңбек ресурстары, капитал, инвестициялар, өндіріс, тауарлар, Кобба-Дуглас функциясы, корреляция және икемділік коэффициенттері, үлгі, малые предприятия, трудовые ресурсы, капитал, инвестиции, производ- ство, товары, функция Кобба-Дугласа, коэффициенты корреляции и эластичности, модель, small businesses, labor resources, capital, investment, production, goods, Cobb- Douglas function, correlation and elasticity coefficients, model

1. Калиев А.С. Кәсіпорын экономикасы: оқу құралы.-Алматы: Экономика, 2013.- 306 б.

2. Е.И.Кулинич. Теория статистики: учебное пособие.- Киев: Знания.- 2015.-239 с.

3. Мишулина О.В., Горелова Н.С. Диагностический анализ системы управление малым предприятием в АПК // Проблемы агро- рынка.- Алматы.- 2017.-№4.-С.92-97.

4. Ш.Е. Муталляпова. Экономикалық-математикалық әдістер және оңтайландырудың компьютерлік технологиялары: оқу құралы.-Астана, 2015. - 162 б.

5. Айвазян С.А., Мхитарян В.С. Прикладная статистика и основы эконометрики: учебник. - М.: ЮНИТИ, 2012.- 262с.

6. Попов А.М., Сотников В.Н. Экономико-математические методы и модели: учебник для бакалавров. М.: Издательство "Юрайт", 2012.- 479с.

7. Популях Ю.Г., Ададимова Л.Ю., Брызгалин Т.В. Модель устойчивого развития сельскохозяйственной организации и оценка рисковых ситуаций // Проблемы агрорынка.- Алматы, 2015.-№3.-С.56-60.

8. Ахметова Д.Т., Муталляпова Ш.Е. Эконометрика: оқу құралы. -Астана, 2013. - 134б.