ЖЕРДІ ПАЙДАЛАНУДЫ ОҢТАЙЛАНДЫРУ НЕГІЗІНДЕ ХАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІН АРТТЫРУ

Представлены методы определения оптимального размера хозяйств населения. Проанализированы методические подходы американских экономистов Л. Лау и П. Йотопоулос, создавших модель, позволяющую измерять уровень экономической эффективности. Изучена экономико-математическая модель, определяющая оптимальный размер ЛПХ в зависимости от состава и экономического ресурса семьи. Показаны нормативные затраты труда на одного работника хозяйства и факторы, влияющие на результативность хозяйственной деятельности. Определены принципы установления размеров хозяйств населения: возможности удовлетворения потребности семьи в продуктах питания, получения дополнительного дохода, трудоемкость работ на выращивании сельскохозяйственных культур, уровень механизации производства. Рекомендованы модели, позволяющие рассчитать оптимальные размеры хозяйств, удовлетворяющие собственные потребности семей.

агроөнеркәсіптік кешен, ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, шаруа (фер- мер) қожалықтары, халық шаруашылықтары, экономикалық-математикалық модель-дер, еңбек шығындары, өнімділік, кооперативтер, агроөнеркәсіптік кешен, ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, шаруа (фер- мер) қожалықтары, халық шаруашылықтары, экономикалық-математикалық модель-дер, еңбек шығындары, өнімділік, кооперативтер, агропромышленный комплекс, сельскохозяйственные предприятия, кре- стьянские (фермерские) хозяйства, хозяйства населения, экономико-математической моде- ли, затраты труда, производительность, кооперативы, agro-industrial complex, agricultural enterprises, peasant (private) farms, households, economic-mathematical models, labor costs, productivity, cooperatives

1. Шінет Г.Ғ., Мунасипова М.Е., Агабекова Г.Н. Түркістан облысында халықты азық-түлікпен қамтамасыз етудегі үй шаруашылықтарының ролі // Аграрлық нарық проблемалары. - 2018. - №3. - Б. 134-140.

2. Савицкая Г.В. Анализ эффективности и рисков предпринимательской деятельности: методологические аспекты.- М.: НИЦ ИНФРА- М, 2014. - 272 с.

3. Узун, В.Я. Принципы формирования и расходования аграрного бюджета в России, США, Канаде и ЕС // Экономика сельскохозяйственных и перерабатывающих предприятий. - 2015. - № 2. - С. 32 - 41.

4. Чаянов А.В. Избранные труды. - М.: Финансы и статистика, 1991. - 432с.

5. Григорук В.В. Адаптация фермеров к изменению климата // Проблемы агрорынка - 2014, № 2. - С. 5-11.

6. Ыдырыс С.С., Шінет Г.Ғ. Ауылдық аймақтардың дамуын қамтамасыз етуші тұрақты фактор - жұртшылық шаруашылығы // Халықар. ғыл.-тәжір. конф. материал «Агроөнеркәсіп кешеннің индустриалды-инновациялық дамуының экономикалық мәселелері: жағдайы мен болашағы».- Астана, 2016.- Т.1. - Б. 205-208.

7. Shinet G., Myrzaliev B., Ydyrys S. Conceptual Approaches to the Study of Nature of Private Ownership of Private Subsidiary Farming during Post-Socialist Transformation in Agricultural Sector // Journal of Advanced Researchin Law and Economics Biannually. - 2016. - Vol. 7, issue 2(16). - PP. 350-363.

8. Ыдырыс С.С., Шінет Г.Ғ. Жұртшылық шаруашылықтарын дамыту проблемалары және оларды шешу жолдары // Аграрлық нарық проблемалары. - 2016. - №2. - Б.114-119.