ҚАЗАҚСТАННЫҢ АГРОӨНЕРКӘСІПТІК КЕШЕНІ КӘСІПОРЫНДАРЫНЫҢ ӨНДІРІСТІК-ҚАРЖЫЛЫҚ ТАЛДАУЫ

Қазақстанның АӨК кәсіпорындарының өндірістік-қаржылық қызметін талдау кезінде пайдаланылатын көрсеткіштер зерттелді: жерді пайдалану, көлік, сондай-ақ осы салалардың ерекшелігіне байланысты сатумен айналысатын компаниялар. Мазмұны бойынша ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының шаруашылық қызметін талдау көрсетілген, жер ресурстарын, автокөлік, сауда фирмаларын пайдалану басқа компаниялардағы экономикалық талдаудан айырмашылығы жоқ, алайда еңбек сипаты мен өзара байланысы бойынша кейбір ерекшеліктер бар. Мамандану деңгейін сипаттайтын негізгі көрсеткіштер талданған: оның коэффициенті, тауар өнімінің құрылымы, сондай-ақ қосымша деректер: егіс алқаптарының құрылымы, жалпы өнім, мал басы, еңбекке ақы төлеу шығындары. Жер ресурстарын пайдалану тиімділігін бағалау берілген: өнімнің өзіндік құны, 100 га ауыл шаруашылығы өнімінің жем-шөп бірліктерін өндіру, ауыл шаруашылығы алқаптарының рентабельділігі және 100 га ауыл шаруашылығы өнімінің жеке көрсеткіштері: өнімнің түсімділігі, 1 га жеке өнімнің шығымы және т.б. Көлік компаниялары қызметінің нәтижелерін талдау кезінде қолданылатын параметрлер анықталды: тасымалдау айналымы, вагондар саны, шаруашылық автосағатының орташа көлемі. Талдау барысында ұсынылған көрсеткіштердің динамикасы, олардың деңгейі бойынша жоспардың орындалуы зерделенді,шаруашылықаралық салыстырмалы тексеру жүргізілгені көрінеді.

агроөнеркәсіптік кешен, экономикалық талдау, түсімділік, тиімділік, мамандану, жер кадастры, жүк тасымалы, тауар айналымы, сауда алаңдары, айналым шығындары, агропромышленный комплекс, экономический анализ, урожайность, эффективность, специализация, земельный кадастр, грузоперевозки, товарооборот, торговые площади, издержки оборота, agro-industrial complex, economic analysis, productivity, efficiency, specialization, land cadastre, freight transportation, commodity circulation, retail space, turnover costs

1. Маркарьян, Э.А. Анализ и диагностика финансово-хозяйственной деятельности: учеб. для вузов / Э.А. Маркарьян, Г.П. Герасименко, С.Э. Маркарьян.- Москва: КНОРУС, 2015. - 225 с.

2. Анализ хозяйственной деятельности предприятия: учеб. для вузов / Г.В. Савицкая. - 6-е изд., перераб. и доп. - М.: ИНФРА-М, 2017. - 378 с.

3. Маркарьян, Э.А. Экономический анализ хозяйственной деятельности: учеб.-метод. пособие / Э.А. Маркарьян, Г.П. Герасименко, С.Э. Маркарьян. - М.: КноРус, 2017. - 536 c.

4. Қазақстан Республикасының Жер Кодексі (2003). ҚР 2003 жылғы 20 маусымдағы №442-II Кодексі (10.01.2020 ж. жағдайына өзгертулермен және толықтырулармен). [Электронық ресурс] URL: http:// www.online.zakon.kz/Document/?doc_id= 10405 83#pos=5;-180 (қаралған күні: 01.02.2020).

5. Андыбаева, Г.Т. Экономикалық талдау: оқулық / Г.Т. Андыбаева, А.К. Канабекова, А.К. Абитова.-Алматы: Экономика баспасы, 2016.-220 б.

6. Кундиус, В.А. Управленческий анализ деятельности предприятий агропромышленного комплекса: учеб.-метод.пособие / В.А. Кундиус.-М.: КноРус, 2017. - 176 c.

7. Мишулина, О.В. Управленческий анализ хозяйственной деятельности малого предприятий АПК / О.В. Мишулина, Н.С. Горелова // Проблемы агрорынка. - 2019.-№2. - С. 41-48.

8. Ушакова, Т.В. Экономический анализ в отраслях народного хозяйства: конспект лекций / Т.В.Ушакова, Г.Р. Файзрахманова, Д.Г. Янковская.- Казань: Казанский ун-т, 2015.- 73с.

9. Шолпанбаева, К.Ж. Финансовый анализ деятельности предприятий АПК на примере КХ «Караоткель» Восточно-Казахстанской области / К.Ж. Шолпанбаева, А.А. Алышева, Л.И. Белоусова / Проблемы агрорынка. - 2019.- №3. - С. 106-112.