ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ АӨК СУБЪЕКТІЛЕРІНІҢ НЕСИЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Ауыл шаруашылығы кәсіпорындары үшін қаржыландырудың қол жетімділігінің негізгі мәселелері қарастырылған. Екінші деңгейдегі банктердің, сондай-ақ мемлекеттік даму институттарының, атап айтқанда «ҚазАгро» Холдингінің агроөнеркәсіптік кешенді несиелендіру көлемі талданған. Ауыл шаруашылығына саласына көлемі мен оның қол жетімділік дәрежесі тәуелді болатын коммерциялық қаржы институттарын қаржыландыруды қаламау себептері анықталған. 2019 жылы несие алу мүмкіндігі бойынша жағдайды анықтау үшін аграрлық өнім өндірушілерге әлеуметтік сауалнама жүргізілген. Қазіргі уақытта ірі және ұсақ ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер банктердің несие өнімдерінің төмен экономикалық, физикалық қамтамасыз етілуін және сапасын атап өтеді. Кредит беру нарығындағы осы мәселелерді шешу мақсатында ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірудің технологиялық карталарына негізделген скорингтік үлгілерді пайдалана отырып, қаржыландыру процестерін автоматтандыру жолымен қарыз алушы-кәсіпорынның кредит қабілеттілігін бағалауға қолданыстағы әдістемелік тәсілдерді жетілдіру қажеттілігі негізделген. Авторлар бұл шараны іске асыру бойынша оңтайлы шешім қабылдау үшін ұсынылған кредит беру әдісінің агробизнестің кіріс көздеріне қол жеткізуіне тікелей пропорционалды әсерін дәлелдейтін шетелдік және отандық зерттеулерге шолу келтірілгендігін айтады. Сондай-ақ жүргізілген талдау нәтижелері бойынша кредиттік ресурстармен онлайн жабдықтауды енгізудің күшті жақтары кредиттердің құнын арзандатуға мүмкіндік беретін қаржы құрылымдарының тәуекелдерін төмендету, адами факторды болдырмау, басымдықтарды орналастыруды жеделдету есебінен тәуекелдерді азайту болып табылатыны анықталды, бұл агроқұрылымдардың қаржылық қызметтерге қол жетімділігінің кепілі болып табылады.

агропромышленный комплекс, агробизнес, сельскохозяйственные предприятия, финансовые структуры, кредитные ресурсы, стоимость, заемщики, производство, риски, анкетирование, агроөнеркәсіптік кешен, агробизнес, ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, қаржы құрылымдары, несие ресурстары, құны, қарыз алушылар, өндіріс, тәуекелдер, сауалнама жүргізу, agri-industrial complex, agribusiness, agricultural enterprises, financial institutions, loan resources, cost, borrowers, production, risks, questioning

1. Национальный банк Республики Казахстан. Кредиты экономике (2019) [Электронный ресурс] URL: http:// www.nationalbank. kz/?docid=821&switch=russian (дата обращения: 10.01.2020).

2. Комитет статистики Министерства национальной экономики Республики Казахстан. Динамика основных социально-экономических показателей (2018) [Электронный ресурс] URL: http://www.stat.gov. kz/faces/wcnav_externalId/publicationsPage?_af rLoop=5944357064496344 (дата обращения: 20.01.2020).

3. География. Сельское хозяйство США (2018) [Электронный ресурс] URL: http:// www. geographyofrussia.com/ ssha-selskoe-xozyajstvo/ (дата обращения: 21.01.2020).

4. Государственная программа развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017-2021 годы (2017) [Электронный ресурс] URL: http:// www.adilet. zan.kz/kaz/docs/P1800000423 (дата обращения: 10.01.2020).

5. Руководство по политике в области развития частного сектора. Улучшение доступа к финансированию в агропромышленном комплексе Казахстана. (2013). Фаза II проекта «Стратегия повышения отраслевой конкурентоспособности Казахстана». [Электронный ресурс] URL: http:// www.oecd.org/ global-relations/ (дата обращения: 23.01.2020).

6. Лицеванова, И.Л. К вопросу оценки кредитоспособности предприятий-заемщиков в современных условиях/ И.Л. Лицеванова // Молодой ученый. - 2013. - № 9. - С. 208-210.

7. Государственная поддержка сельского хозяйства стран Кернской группы. - Нур-Султан: ТОО «Аналитический центр экономической политики в агропромышленном комплексе. - 2012.- С.55-63.

8. Артемьев, А.А. (2003). Совершенствование системы кредитования сельскохозяйственных товаропроизводителей. [Электронный ресурс] URL: http://www.dissercat.com/ content/sovershenstvovanie-sistemy-kreditova- niya-selskokhozyaistvennykh-tovaroproizvoditelei (дата обращения: 23.01.2020).

9. Пономарева, А.Е. (2008). Управление банковскими рисками при кредитовании сельскохозяйственных предприятий. [Электронный ресурс] URL: https://www.dissercat. com/content/upravlenie-bankovskimi-riskami-pri-kreditovanii-selskokhozyaistvennykh-predpriyatii (дата обращения: 21.01.2020).