ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНДАҒЫ МАЙЛЫ ДАҚЫЛДАР НАРЫҒЫ

Шығыс Қазақстан облысы майлы дақылдар нарығының қазіргі жағдайы -елдегі негізгі тұқым жеткізуші, сондай - ақ май өңдеу кәсіпорындары үшін шикізат зерттелді. ШҚО май саласының 2014-2018 жж. дамуына мынадай экономикалық құрамдауыштар бойынша талдау жасалды: жалпы жинау, өнімділік, егіс алаңы, орташа жылдық өндірістік қуаттарды пайдалану деңгейі, өндіріс және тұтыну, экспорт және импорт көлемі. Өндіріс және қайта өңдеу үшін маңызды ресурстар мен шикізат көздері болып табылатын майлы дақылдар түрлері бойынша өсімдік майын өндіру көлемі ұсынылған. Облыстың май саласының негізгі проблемалары анықталды, оның қызметіне сыртқы орта факторлары, сондай-ақ оның сандық және сапалық көрсеткіштеріне елеулі әсер етеді, және оларды шешу жолдары ұсынылған. Ішкі және сыртқы өткізу нарықтарын дамыту перспективалары көрсетілген. Аймақтың және республиканың май өнеркәсібінің тиімділігін арттыру, елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысты маңызды проблемаларды шешу, атап айтқанда, өндірістік циклді қалыптастыру мақсатында сапалы шикізат (май тұқымдары) алу қажеттілігі байқалады: селекция - май тұқымдарын өсіру-сақтау, қайта өңдеу. Ауыл шаруашылығы өндірушілерін сапалы тұқымдармен және қазіргі заманғы техникамен (субсидиялау, несие беру) қамтамасыз ету үшін мемлекеттік қолдау көрсетудің орындылығына; жоғары сапалы майлы дақылдар тұқымдарын әкетуге бақылауды арттыру, соңғы өнім (өсімдік майы) экспортын ынталандыруға екпін жасалған.

майлы дақылдар, нарық, май саласы, өндіріс, қайта өңдеу, сақтау, тұтыну, ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер, мемлекеттік қолдау, экспорт, импорт, масличные культуры, рынок, масложировая отрасль, производство, переработка, хранение, потребление, сельхозтоваропроизводители, государственная поддержка, экспорт, импорт, oilseeds, market, oil and fat industry, production, processing, storage, consumption, agricultural producers, public support, export, import

1. Долголюк И.В., Терещук Л.В., Трубникова М.А., Старовойтова К.В. Растительные Масла - Функциональные Продукты Питания // Техника и технология пищевых производств. -2014. -№ 2. - С.35-37.

2. Евстигнеева Р.П., Звонкова Е.Н., Серебренникова Г. А. и др. Химия липидов.- М.: Химия, 1983. -296 с.

3. Субботина М.А. Химия жиров: учебное пособие. - Кемерово: КемТИПП, 2008. -148 с.

4. Сакенова Б.А., Темирова И.Ж. Обеспечение рынка Казахстана масложировой продукцией. Состояние и перспективы // Агроифо.-2019.-№108.-С. 35-39.

5. Бананов М.И., Шеремет А.Ф. Теория экономического анализа. - М.: Финансы и статистика, 1985. - 150 с.

6. Горелова И.Е. Конкурентоспособность продовольственных товаров.- Липецк: БУ КЭП, 2011. - 84 с.

7. Рахметов Б.А., Касымбекова Д. М. Современное состояние и тенденции развития масложировой промышленности в Казахстане // Экономика промышленности.- 2013.- №3.- С.23-25.

8. Саутпаева Ш.Е. Некоторые аспекты инновационной деятельности предпринимательских структур масложировой отрасли агропромышленного комплекса // Вестник Карагандинского университета.- 2006.- №4.- С. 31-33.

9. Боткин О., Сутыгина А., Сутыгин П. Аргументы к методике определения уровня продовольственной независимости // АПК: экономика, управление.- 2016.- №3.- C. 22-30.