ТРЕНДЫ ОРГАНИЧЕСКОЙ ДИВЕРСИФИКАЦИИ СЕЛЬСКОГО ХОЗЯЙСТВА В МИРЕ, РАЗВИТЫХ СТРАНАХ И КАЗАХСТАНЕ

Басылымның мақсаты - әлемдегі органикалық ауыл шаруашылығының жағдайын қарастыру және оның Қазақстандағы даму мүмкіндігін бағалау. Органикалық өнім өндірісі әлемнің дамыған елдерінің аграрлық секторының жетекші сипаттамаларының біріне айналды және ауылдық экономиканың тұрақты кеңейіп келе жатқан сегментін білдіреді. Мақалада әлемдегі және экономикалық дамыған мемлекеттердегі ауыл шаруашылығын органикалық әртараптандыру трендтері қарастырылған, егістіктің жалпы алаңындағы органикалық жерлердің өсіп келе жатқан үлесі көрсетілген. Еуразиялық экономикалық одақ елдерінде егіншілікті экологияландырудың институционалдық жүйесінің дамуы атап өтілген. Қазақстан Республикасындағы органикалық ауыл шаруашылығы өндірісінің жай-күйіне қысқаша талдау берілген және оны экологиялық әртараптандыру қажеттігі негізделген. Алматы өңірі мысалында азық-түлік өнімдері мен аграрлық шикізат өндіру үшін бұрын пайдаланылатын жерлерді оңалтудың әлеуетті мүмкіндіктері ашылған. Табиғи-ауыл шаруашылығы жүйелерінің экологиясын және топырақтың мелиоративтік жай-күйін зерттеу негізінде олардың органикалық өндіріс үшін жарамдылығы тұрғысынан өңделетін жерлердің және өндірілетін биоөнімдер көлемінің 2070 жылға дейін ықтимал өсу болжамы орындалған. Серпінді әртараптандыру осы кезеңге аймақтарда прагматикалық сценарий бойынша жиынтық егіс алқабында органикалық егістіктердің үлес салмағын 44% - ға дейін, оңтайлы - 28% - ға дейін, нақты-23% -ға дейін жеткізуге мүмкіндік береді; салыстырмалы астық бірлік- терінде органикалық өнім өндірісі тиісінше 79, 40 және 30% - ға дейін болады.

органическое земледелие, традиционная технология, экологическая среда, качество почвы, прогноз, алматинский регион, зерновая единица, сценарий, органикалық егіншілік, дәстүрлі технология, экологиялық орта, топырақ сапасы, болжам, Алматы аймағы, астық бірлігі, сценарий, organic farming, traditional technology, ecological environment, soil quality, forecast, Almaty region, grain unit, scenario

1. ФАО, МФСР, ЮНИСЕФ, ВПП и ВОЗ. Положение дел в области продовольственной безопасности и питания в мире. Повышение устойчивости к климатическим воздействиям в целях обеспечения продовольственной безопасности и питания, Рим: ФАО. - 132 с.

2. The World of organic agriculture statistics and emerging trends [Электронный ресурс]. - 2017. - URL: https://shop.fibl.org/CHde/mwdow n loads/ download/link/ id/1093/?ref=1 [In English] (дата обращения: 13.05. 2019).

3. Анализ российского рынка органических продуктов: итоги 2018, прогноз до 2021 г. [Электронный ресурс]. - 2019. - URL: https:// marketing.rbc.ru/ articles/10851 (дата обращения: 20.08. 2019).

4. Lauren C. Ponisio, Leithen K. M’Gonigle, Kevi C. Mace, Jenny Palomino, Perry de Valpine and Claire Kremen. Практики диверсификации по уменьшению разрыва в урожайности органического и обычного сельского хозяйства [Электронный ресурс]. - 2014.- URL: http:// rspb.royalsociety publishing.org/n (дата обращения: 17.01. 2019).

5. Григорук В.В. Органическая продукция сельского хозяйства: мировой опыт, потенциал производства, эффективность, емкость рынка, 2014: LEM. - 200 с.

6. Organic Agriculture: A Global Perspective, Edited by Paul Kristiansen, Acram Taji and John Reganold Published by CSIRO PUBLISHING, 2006. - 484pp.

7. Мировой атлас данных [Электронный ресурс].- 2017, 2018.- URL: https://knoema.ru/ atlas/Австрия/урожайностьзерновых/добавленная стоимость (дата обращения: 10.07. 2019).

8. Скоринцева И.Б., Басова Т.А. Оценка экономического потенциала развития производства и емкости рынка экологически чистой продукции сельского хозяйства. Подраздел: Оценка экологического состояния сельскохозяйственных угодий Казахстана для производства экологически чистой сельскохозяйственной продукции. Отчет о научно-исследовательской работе. - Алматы: Институт географии, 2014. - 96 с.

9. Сводный аналитический отчет о состоянии и использовании земель Республики Казахстан. - Астана: Комитет по управлению земельными ресурсами МСХРК, 2019. - 277 с.

10. Сводный аналитический отчет о состоянии и использовании земель Республики Казахстан. - Астана: Комитет по управлению земельными ресурсами МСХРК, 2019. - 277 с.