СТАТИСТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРМЕН АСТЫҚ ӨНДІРІСІНІҢ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫН ТАЛДАУ

Ақмола облысының астық өндірісінің негізгі көрсеткіштеріне статистикалық талдау жүргізілген: егіс алқаптары, өнімділік және орнықтылық коэффициенттерін есептей отырып, жалпы жинау. Регрессиялық талдау мен тік сызық теңдеуінің тренді негізінде аналитикалық теңестіру әдісін пайдалана отырып, астық өндірісі көрсеткіштерінің өлшенген ауытқуларының жалпы тенденциялары талданған. 2001-2016 ж.ж. егіс алқаптарының, бидайдың жалпы жиналымы мен өнімділігінің динамикасы қарастырылды. Егіс алқаптарын кеңейтудің орнықтылық коэффициентін анықтау үшін, жалпы өнім мен шығымдылықты ұлғайтудың, олардың үш жылдық жылжымалы орташа деңгейі 2001-2016 жж.деректері бойынша есептелген. Егіс алқаптары, дәнді дақылдар өндірісінің жалпы көлемі және олардың түсімділігі төмен және жылдар бойынша көрсеткіштердің тұрақсыздық үрдісі байқалады. Тікелей көлденең желі әдісімен астық өндірісінің негізгі көрсеткіштерінің тұрақты дина- микасының коэффициенттерін есептеу сондай-ақ астық өнімділігінің өсуіне байланысты түсімділіктің және жалпы алымның қисық тұрақтылығының бірдей өзгеруін көрсетті. Бұл астық өндірісін тұрақты дамыту үшін экстенсивті емес, түсімділікті арттырудың қарқынды факторларын пайдалану қажеттігін куәландырады.

ауыл шаруашылығы, астық өндірісі, экономикалық ауыспалы, вариация коэффициенттері, тұрақтылық, өнімділік, жалпы жинау, егістік алқаптар, сельское хозяйство, зерновое производство, экономические переменные, коэффициенты вариации, устойчивости, урожайность, валовой сбор, посевные площади, agriculture, grain production, economic variables, variationcoefficients, sustainability, yield, gross yield, acreage

1. Айвазян С.А., Мхитарян В.С. Прикладная статистика и основы эконометрики: учебник. - М.: ЮНИТИ, 2012.- 262с.

2. Аверина Т.Н., Левкина Н.Н. Статистические методы в экономическом анализе: направления и проблемы применения //Известия Тульского государственного университета.- 2013. -Вып. 1. -С.138-143.

3. Хохлова Е. А., Доценко О. С. Применение экономико-статистических методов ана- лиза и прогноза динамических рядов // Молодой ученый. - 2016. - №11(1). - С. 59-61.

4. Ахметова Д.Т., Муталляпова Ш.Е. Эконометрика: оқу құралы.- Астана, 2013. - 134б.

5. Чернова Т.В., Гилина Т.Г. Экономико-статистическое изучение факторов, влияю- щих на региональную производительность сельскохозяйственного производства // Региональная экономика: теория и практика.- 2017.-Т.15.- N 10 (445).- С.62-67.

6. Құрманов Н., Байғабулова Қ., Қарбетова Ш. Өндірістік жағдайлардың бидай өнімділігі деңгейінің өзгеруіне әсер етуін бағалау // Проблемы агрорынка.- 2017.- N2.- Б. 81-87.

7. Утибаев Б.С., Аманова Г.Д., Байдаков А.К. Экономический анализ (рекомендован к изданию УМС по группе специальностей «Социальные науки, экономика и бизнес» РУМС высшего и послевузовского образования на базе КазЭУ им. Т. Рыскулова): учебное пособие.- Алматы: Нур-Принт, 2015.- 424с.

8. Әбуов Қ.К. Ақмола облысының астық өндірісінің тұрақтылығына әсер ететін экономикалық факторлар //Проблемы агрорынка.- 2015.- N3. - Б. 56-65.