АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КӘСІПОРЫНДАРЫНДАҒЫ БИОЛОГИЯЛЫҚ АКТИВТЕРДІҢ ЕСЕБІН ҰЙЫМДАСТЫРУ

Бухгалтерлік есепті жетілдіру және оның халықаралық қаржылық есептілік стандарттарының ортасына кірігуі тұжырымдамасында, бірінші кезекте әдіснаманың өзекті міндеттері ұсынылады, олардың ішінде ауыл шаруашылығының биологиялық активтерінің есебі үлкен қызығушылық тудырады. Агроөнеркәсіптік өндірісті тиімді басқару жүйесі тиісті ақпаратқа негізделеді, ол жеткілікті толық, анық, объективті және шынайы болуы тиіс. Жоғарыда айтылғандардың АӨК-дегі биологиялық активтердің биотрансформациясын басқару процесін ақпараттық қамтамасыз етуге тікелей қатысы бар. Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының өнімді малын және көп жылдық екпелерін есепке алу, 41 "Ауыл шаруашылығы" есепке алу тәртібін белгілейтін қаржылық есептіліктің халықаралық стандартына негізделеді, онда ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының қызметі және биологиялық активтердің қозғалысы туралы ақпарат, қаржылық есептілікті ұсыну көрсетіледі. Халықаралық стандарт талаптарына сәйкес құнын бағалай отырып, олардың қозғалысына қатысты операцияларды әдістемелік қамтамасыз ету қажеттілігі ғылыми мақаланың өзектілігін анықтайды. Биологиялық активтерді биотрансформациялауда ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының кірістері мен шығыстарын есепке алу әдістері ұсынылған.

биологиялық активтер, шығындар, сату, баланстық құны, халықаралық стандарттар, қаржылық есептілік, құн, пайда, шығындар, биологические активы, затраты, продажа, балансовая стоимость, международные стандарты, финансовая отчетность, прибыль, убытки, biological assets, costs, sales, book value, international standards, financial statements, cost, profit, loss

1. Қазақстан Республикасының АӨК дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы [Электрондық ресурс].- 2017.- URL: http:// www.mgov.kz (қаралған күні: 10.12.2018).

2. Қазақстан Республикасындағы ауыл шаруашылығы өнімдерінің (көрсетілетін қызметтерінің) жалпы шығарылымы [Электрондық ресурс].- 2018.- URL: http:// www.stat.gov.kz (қаралған күні: 12.12.2018).

3. Агроөнеркәсіптегі инвестиция [Электрондық ресурс].-2018.-URL: http://www.energyprom. kz (қаралған күні: 12.12.2018).

4. МСФО (IAS) 41 «Сельское хозяйство» [Электронный ресурс].- 2010.- URL: http:// www. base.garant.ru (дата обращения: 16.12.2018).

5. Пятов М.Л. Признание биологических активов // Бухгалтерский учет в сельском хозяйстве. - 2010. - № 8. - С. 10-17.

6. Берёза А.О. Учет биологических активов по МСФО // Бухгалтерский учет.- 2011. - № 9.- С. 122-125.

7. Хоружий Л.И., Костина О.И. и др. Управленческий учет в сельском хозяйстве: учебное пособие.- М.: НИЦ ИНФРА-М, 2013.- 207 с.

8. Алайдарқызы Қ. Ауыл шаруашылығындағы бухгалтерлік есеп: оқу құралы. - Алматы: Экономика, 2016. - 240 б.