РЕСУРСТАР АГРАРЛЫҚ САЛАНЫҢ ТИІМДІ ҚЫЗМЕТ ЕТУІНІҢ НЕГІЗІ РЕТІНДЕ

Үш блокта ұсынылған ресурстық қамтамасыз ету негізінде аграрлық саланың тиімділігін қалыптастыратын көрсеткіштер жүйесі қарастырылды: ресурстармен қамтамасыз ету көрсеткіштері, олардың тиімділігі және осы үдерістің синергетикалық әсері. Жерді пайдалану тиімділігінің ең үлкен индексіне оңтүстік өңірдің егістік жерлерінің үлкен алаңдары, қолайлы табиғи-климаттық жағдайлары (жоғары жылу режимі, ұзақ вегетациялық кезең), өнімділігі жоғары ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіруге мүмкіндік беретін суармалы жерлері бар облыстарында қол жеткізілді. Ауыл шаруашылығы құрылымдарын материалдық-техникалық қамтамасыз етудің төмен проблемасы қазіргі уақытта шешілмеген күйінде қалып отырғандығы анықталған. Соңғы жылдары минералды және органикалық тыңайтқыштармен тыңайтылған жалпы алаң орташа алғанда 9,5%-дан аспайды, 1 га дақылдарды егуге арналған тыңайтқыш енгізу мөлшері өте төмен болып қалуда, бұл ауыл шаруашылығы жануарларының барлық түрлері санының күрт қысқаруына байланысты органикалық тыңайтқыштардың жетіспеушілігімен және минералды тыңайтқыштардың қымбат болуымен түсіндіріледі. Ауыл шаруашылығы өндірісін ресурстармен қамтамасыз ету деңгейін көрсететін 10 көрсеткішті қамтитын нәтиже көрсеткіштері кешені анықталған. Салыстырмалы кешенді есептер - солтүстік өңір - аграрлық ресурстармен неғұрлым қамтамасыз етілген, алайда оңтүстік өңірде дақылдарды қарқынды өсіру өндірістің ең көп тиімділігіне және тиісінше аграрлық сектор ресурстарын пайдаланудың неғұрлым жоғары деңгейіне ықпал ететінін көрсетті.

агропромышленный комплекс, производство, ресурсообеспеченность, совокупный индекс, эффективность, ресурсный потенциал, рынок, сельхозформирования, агробизнес, агроөнеркәсіптік кешен, өндіріс, ресурстық қамтамасыз ету, жиынтық индекс, тиімділік, ресурстық әлеует, нарық, ауыл шаруашылығы құрылымдары, агробизнес, agro-industrial complex, production, resource availability, aggregate index, efficiency, resource potential, market, agricultural enterprises, agribusiness

1. Безносов Г.А. Оценка эффективности развития экономического механизма ресурсосбережения в зерновом производстве региона (на примере Курганской области) // Аграрный вестник Урала. - 2014. - № 4 (122). - С. 74-77.

2. Дешевова Н.В., Шанин С.А. Специфика формирования системы ресурсного потенциала аграрного сектора экономики// Вестник АПК Ставрополья.- 2013.- N3(11).-С.111-113.

3. Дозорова Т.А., Нейф Н.М. Методические подходы к оценке эффективности использования ресурсного потенциала сельскохозяйственными организациями // Вестник Ульяновской государственной ссельскохозяйственной академии. - 2013. - № 3 (23). - С. 132-138.

4. Дозорова Т.А., Сушкова Т.Н., Богапова М.Р. Конкурентные возможности сельского хозяйства как показатель оценки эффективности использования ресурсного потенциала // Пермский аграрный вестник.- 2015.- № 12. - С. 85-91.

5. Нейф Н.М. Оценка ресурсного потенциала предприятия на основе матричной модели // Известия Нижневолжского агроуниверситетского комплекса. - 2012. - № 1. - С.206-214.

6. Дозорова Т.А., Богапова М.Р. Эффективность использования ресурсного потенциала в зависимости от специализации сельскохозяйственного производства в регионе // Устойчивое развитие сельских территорий: теоретические и методологические аспекты: материалы II Всерос. науч.-практ. конф. молодых ученых. - 2016. - С. 56-65.

7. Потапов А.П. Теоретические основы ресурсного потенциала аграрного производства // Известия Саратовского университета. Серия «Экономика. Управление. Право».- 2012.- Вып.4. - С. 22-26.

8. Загоруйко А.Ю., Есембекова А.У. Оценка эффективности использования ресурсного потенциала в зернопродуктовом подкомплексе Курганской области // Известия Оренбургского государственного аграрного университета. - 2015. -№ 2. -С. 190-196.