Қазақстандағы агротуризм ауыл тұрғындарының экономикалық мүмкіндіктерін кеңейту факторы ретінде

Агротуризм қазіргі уақытта ауылдың имиджін арттыру және экономикалық белсенді халық үшін оның тартымдылығын көтерудің маңызды құралдарының бірі болып табылады. Бұл ауылдық жерлерде кәсіпкерлікті дамытуға және ауыл тұрғындарының экономикалық мүмкіндіктерін арттыруға тиімді механизм болып табылады, фермерлік шаруашылықтардың қызметін әртараптандыру арқылы. Мақсаты – «Агротуризм» ұғымын, сала дамуын тежейтін факторларды қарастыру және Қазақстанның ауылдық аймақтарында «Бір ауыл – бір өнім» (БАБӨ) моделіне негізделген туристік қызметтердің аясын кеңейтуге жаңа көзқарастарды зерттеу.
Әдістер – эмпирикалық әдіс деректерді жинау, бақылау және нақты құбылыстарды зерттеу, олардың арасындағы байланыстарды анықтау мақсатында. Статистикалық және экономикалық талдау – жалпы тенденцияларды және әсерлерді анықтау үшін. Логикалық әдіс – халықаралық тәжірибені пайдалану және қорытынды жасау.
Нәтижелер – авторлар республикадағы ауылдық туризмнің шашыраңқы сипаты бар екенін атап өтеді. Туризм саласында концепция мен жүйелі принциптердің болмауы туристік агробизнестің дамуына кедергі келтіретін негізгі тосқауыл болып табылады. БАБӨ қозғалысын Қазақстан өңірлерінде насихаттау жаңа жұмыс орындарының құрылуына, ауыл тұрғындарының әлауқатының артуына ықпал етеді. Агротуризм секторы қазіргі замандағы туризмнің жылдам дамып келе жатқан бағыттарының бірі екендігі көрсетілген. Қазақстанда агротуризмді кеңінен тарату үшін әлеуетті резервтер бар, олар туристік өнімді әртараптандыруға мүмкіндік береді және республика бюджетіне қосымша кіріс көзі қалыптастырады.
Қорытындылар – аграрлық туризм – аграрлық сектордың экономикасын модернизациялаудың маңызды сегменті, перспективалы инновациялық ауыл кәсіпкерлігінің бөлігі. Ауылдық территорияларда туристік инфрақұрылымды дамыту ауыл экономикасын әртараптандыруға, жұмыссыздықты төмендетуге және ауыл тұрғындарының табысын арттыруға, шағын кәсіпорындар санын көбейтуге, экологиялық таза өнім өндіру көлемін арттыруға және ауыл тұрғындарының қалаларға көшуін азайтуға ықпал етеді. Агротуризм индустриясы табиғи және адам ресурстарының үлкен резервіне ие. Дегенмен, авторлар фермерлердің туристік фирмалар тарапынан ақпараттық және консультациялық қолдауға мұқтаж екенін атап өтеді.

1. Сарафанова, А.Г. Сельский и агротуризм: подходы к определению / А.Г Сарафанова, Н.В., Шабалина, А.А. Сарафанов // Современные проблемы сервиса и туризма. - 2020.- Т.14.- №1. С. 100-108. https://doi.org/10.24411/1995-0411-2020-10110.

2. Шокан, Р. Агротуризм как перспективное направление развития сельских территорий / Р. Шокан, М. Каменова, Б. Аймурзина // Проблемы агрорынка. - 2023.-N 2.-С.62-70. https://doi.org/10.46666/2023-2.2708-9991.06.

3. Paniccia, P. Interpreting sustainable agritourism through co-evolution of social organizations / P. Paniccia, S. Baiocco // Journal of Sustainable Tourism.-2020.-Vol.29(3).- P.1-19. https://doi.org/10.1080/09669582.2020.1817046

4. Ndhlovu, E. Agritourism and sustainability: A global bibliometric analysis of the state of research and dominant issues / E. Ndhlovu, K. Dube // Journal of Outdoor Recreation and Tourism.-2024.-Vol.46.- 100746. https://doi.org/10.1016/j.jort.2024.100746.

5. Van Zyl, C.C. The motives of South African farmers for offering agri-tourism / C.C. Van Zyl, P.Van Der Merwe // Open Agriculture.-2021.- Vol.6.-537–548. https://doi.org/10.1515/opag2021-0036

6. Barbieri, C. Agritourism research: a perspective article / C. Barbieri // Tourism Review.- 2020.- Vol.75(1).- P.149-152. https://doi.org/10.1108/TR-05-2019-0152

7. McGehee, Nancy G. Gender and motivation for agri-tourism entrepreneurship Tourism Management / Nancy G. McGehee, K. Kim, Gayle R. Jennings / Tourism Management. - 2007.- Vol.28.-Issue1.-P.280-289.

8. Phillip, S. A typology for defining agritouris / S. Phillip, C. Hunter, K. Blackstock // Tourism Management. - 2010. -Vol.31. - Issue 6. - P. 754-758. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2009.08.001.

9. Официальный сайт Президента Республики Казахстан [Электронный ресурс].– 2024.-URL: https://www.akorda.kz/ru/glava-gosudarstva-provel-soveshchanie-po-razvitiyu-turizma-1352435/ (дата обращения: 21.06.2024).

10. Концепция развития туристской отрасли Республики Казахстан на 2023-2029 годы, утверждена Постановлением Правительства Республики Казахстан от 28 марта 2023 года № 262 [Электронный ресурс]. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P2300000262 (дата обращения: 21.06.2024).

11. Официальный сайт Министерства туризма и спорта Республики Казахстан [Электронный ресурс].– URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/tsm?lang=ru/ (дата обращения: 21.06.2024).

12. Karimi, M.S. The role of tourism in driving economicgrowth: An asymmetric augmented autoregressive distributedlag analysis of Singapore's experience / M.S. Karimi, H. Karamelikli, B. Naysary // International Journal of Tourism Research.-2024.-N 26(4).- 2696. https://doi.org/10.1002/jtr.2696.

13. Официальный сайт Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [Электронный ресурс]. – URL: https://www.stat.gov.kz/ (дата обращения: 21.06.2024).

14. Концепция развития сельских территорий Республики Казахстан на 2023-2027 годы, утверждена постановлением Правительства Республики Казахстан от 28 марта 2023 года № 270 [Электронный ресурс]. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P2300000270 (дата обращения: 21.06.2024).

15. Турашбеков, Н.А. Развитие сельских территорий в условиях реализации аграрной политики / Н.А. Турашбеков, Б.Б. Калыкова, Г.К. Ордабаева // Проблемы агрорынка.-2023.- N(4).-С.66-74. https://doi.org/10.46666/2023-4.2708-9991.06

16. Нуржанова Г.И. Специфика занятости в сельских районах Казахстана / Г.И. Нуржанова, Г.К. Сапарова, Г.К. Байбашева // Проблемы агрорынка. -2023.-N4.- С. 211-219. https://doi.org/10.46666/2023-4.2708-9991.21.