Шығыс Қазақстан облысының мал шаруашылығы кіші кешені: жай-күйін бағалау және нысаналы бағдарлар

Зерттеу мақсаты - Шығыс Қазақстан облысының мал шаруашылығының қазіргі жағдайын зерттеу, негізгі проблемалар мен перспективаларды қарастыру. Мақалада ШҚО-да 2016-2020 жж.аралығында мал және құс басы санының көрсеткіштерін, олардың өнімділігін, мал шаруашылығы саласының өнімдерін алу көлемін салыстыру жолымен мал шаруашылығы қызметіне егжей-тегжейлі талдау жүргізілген. Динамикадағы шаруашылық санаттары бойынша өндіріс құрылымы көрсетілген. Көрсеткіштер ҚР АӨК дамытудың 2017- 2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының индикативтік параметрлерін ескере отырып ұсынылған, Шығыс Қазақстан облысының мал шаруашылығы кіші кешенінің негізгі проблемалары айқындалған, оның ішінде жемшөп базасымен қамтамасыз етілу деңгейінің төмендігі, малдарды сапалы азықтандырудың жетіспеушілігі, асыл тұқымды мал басының аз ғана үлесі байқалады, бұл өз кезегінде малдар мен құстардың өнімділігін төмендетуге ықпал етеді. Автор мал шаруашылығының маңызды кемшілігі - техникалық қару-жарақтың әлсіздігі, негізсіз технологиялық процестер және өндірісті ұйымдастырудың бірыңғай схемасының болмауын атайды. 2018-2027 жылдарға арналған сүтті мал шаруашылығын дамытудың ұзақ мерзімді салалық бағдарламасын табысты іске асыру нәтижесінде мемлекеттік қолдауға баса назар жеке қосалқы шаруашылықтардың қызметін ынталандыруға, оларды отбасылық фермалар құру жолымен ірілендіруге ықпал ететін болады, бұл мал шаруашылықтарының тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Болашақта санитарлық-гигиеналық талаптарды қатаң сақтау, толыққанды ветеринариялық және асыл тұқымдық жұмыстарды уақтылы жүргізу осы өңірдегі ірі қара малдың асыл тұқымды және тұқымдық басын ұлғайтады.

1. 2017-2021 жылдарға арналған АӨК дамытудың мемлекеттік бағдарламасы [Электрондық ресурс].-2017.-URL:http://www.egov.kz/cms/law/list (қаралған күні: 28.01.2021).

2. Минсельхоз разработал программу развития мясного животноводства до 2027 года [Электронный ресурс].-2018.- URL:http://kursiv.kz/news/vlast-i-biznes/2018-04/minselkhoz-razrabotal-programmu-razvitiya-myasnogo-zhivotnovodstva-do/ (дата обращения: 1.02.2021).

3. ҚР ҰЭМ Статистика комитетінің «Шығыс Қазақстан облысы бойынша 2019 жылғы Қазақстан Республикасындағы ауыл, орман және балық шаруашылығы» жедел деректері [Электрондық ресурс].-2020.- URL: http://www.stat.gov.kz (қаралған күні: 26.01.2021).

4. Акимбекова, Г.У. Приоритетные направления развития агропромышленного комплекса Казахстана// Г.У. Акимбекова, Г.А. Никитина // Проблемы агрорынка.-2020.- № 4. - С.13-23 DOI: 10.46666/2020-4-2708-9991.01.

5. Гриднева, Е.Е. Қазақстан республикасындағы мал шаруашылығын дамыту: мәселелері және оларды шешу жолдары/Е.Е. Гриднева, Г.Ш. Калиакпарова, Н.М. Калманова// Проблемы агрорынка. - 2020. - № 2. - Б.119-125.

6. Фермеры ВКО активно увеличивают поголовье племенного скота [Электронный ресурс].-2019.- URL:http://nform.kz/ru/fermeryvko-aktivno-uvelichivayut-pogolov-e-plemennogo-skota/ (дата обращения: 1.02.2021).

7. В Семейском регионе потребуется 485 млн тенге на запуск трех откормочных площадок [Электронный ресурс].-2019.- URL: http://kursiv.kz/news/vlast-i-biznes/2019-02/vsemeyskom-regione-potrebuetsya-485-mlntenge-na-zapusk-trekh/ (дата обращения: 1.02.2021).

8. Парахин, Н.В. Основные тенденции устойчивого развития АПК Орловской области / Н.В. Парахин//Вестник Орел ГАУ.- 2011.-№5.-С.2-8.

9. Naumov, Jurij, Pugač, Igor'. Проблемы и перспективы развития животноводства в Узбекистане [Электронный ресурс].-2019.- URL: http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:gbv:3:2-112940/(дата обращения: 1.02.2021).

10. Кажиева, Ж.Х. Шығыс Қазақстан облысында сүт өндіру және қайта өңдеу// Ж.Х. Кажиева, Л.М. Ахметова, Л.Б. Жакибаева //Проблемы агрорынка. - 2020. - № 3. - Б.187-192 DOI: 10.46666/2020.2708-9991.23