АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВТЕРІНДЕГІ ІШКІ АУДИТТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ

Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенін дамыту мәселелерінің бірі - ауыл шаруашылығы өндірісінің ұсақ тауарлы сипаты және ұсақ шаруашылық құрылымдардың әлеуетін тиімді пайдалану мақсатында ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерді біріктіру қажеттілігі қарастырылды. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің атқарушы органдармен бірлесіп ауыл шаруашылығы кооперативтерін құру жөніндегі қызметі талданды. Ауыл шаруашылығы кооперациясын кооперативтер мен олардың қауымдастықтарының (одақтарының) жүйесі ретінде қарап, ондағы фермерлік шаруашылықтардың үлесі анықталды және ауыл шаруашылығы кооперативтерінің функцияларын реттейтін заңдар қаралды. Кооперацияны дамытудың мақсаттары мен міндеттері анықталды. Өндірістің тиімділігін арттырудың негізгі факторы ретінде көлденең және тік кооперациялаудың ерекшеліктері белгіленген. Ауыл шаруашылығы коопера- тивтерінің ішкі аудитін жүзеге асыратын коммерциялық емес ұйым нысанында құрылған тексеру одағы қызметінің негізгі түрлері ұсынылған. Тексеру одағының қызметін қиындататын негізгі себептер анықталды: оларды мемлекеттік тіркеу жөніндегі заңнамада кейбір кемшіліктер, ішкі аудиттің білікті мамандарының жетіспеушілігі, тексеру одағының жұмысын реттейтін және бақылайтын жоғарғы органның жоқтығы.

агроөнеркәсіптік кешен, кооперация, ұсақ тауарлы өндіріс, субсидиялар, ішкі аудит, қаржы қызметі, шығындар, Тексеру одағы, агропромышленный комплекс, кооперация, мелкотоварное производство, субсидии, внутренний аудит, финансовая деятельность, затраты, Ревизионный союз, agro-industrial complex, cooperation, small-scale production, subsidies, internal audit, financial activity, expenses, Audit Union

1. Молдашев А.Б. АПК Казахстана в условиях единого экономического пространства // Экономика сельскохозяйственных и перерабатывающих предприятий. -Алматы. - 2014. - №3. -С. 57-58.

2. А.Қ. Шарипов, С.С. Кулшенбаева, Ж.Г. Бейсенбаева Ш.Қ. Нұрбекова Ауыл шаруашылығы кооперативтерін құру негіздері. Тәжірибелік ұсыныстар. - Талдықорған, 2017. - Б. 257-230.

3. Беделбаева А.Е. Ауыл шаруашылық кәсіпорындарын мемлекеттік қолдау: шетелдік тәжірибе // Аграрлық нарық проблемалары. -Алматы. -2016.- №3. -Б. 118-122.

4. Макеев Р.В. Постановка систем внутреннего контроля: от проверок отчетности к эффективности бизнеса. - М.: Вершина, 2008. - 296 с.

5. Сотникова Л.В. Оценка состояния внутреннего аудита: практическое пособие. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2009. - 143 с.

6. Бычкова С.М., Газарян А.В. Планирование в аудите. - М.: Финансы и статистика, 2009 - 264 с.

7. Шарипов А.Қ. Организация проведения внутреннего аудита в сельскохозяйственных кооперативах на примере объединение юридических лиц //Ревизионный союз сельскохозяйственных кооперативов: матер. междунар. науч.-практич. конф. «Стратегическое направления социально-экономическое развития АПК стран ЕАЭС». -Алматы, 2018. - С.257-260.

8. Носырева Е.Е. Особенности проведения аудита движения основных средств в сельскохозяйственных организациях // Молодежь и наука XXI века: материалы междунар. науч.-практич. конф. - Ульяновск: УГСХА, 2009.- С. 42-44.

9. Алборов Р.А., Бодриков В.В., Бодрикова С.В., Камышев А.Л. Организация внутреннего аудита в системе управления сельскохозяйственным производством. - Ижевск: Шеп, 2008. - 160 с

10. Молдашев А.Б. АПК Казахстана: проблемы развития и поиск их решения // Проблемы агрорынка.-Алматы.-2016.- №3.-С. 7-13.