ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА ХАЛЫҚТЫ АЗЫҚ-ТҮЛІКПЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДЕГІ ҮЙ ШАРУАШЫЛЫҚТАРЫНЫҢ РОЛІ

Ауыл тұрғындарының өмір сүру деңгейі мен сапасын арттырудағы халық шаруашылықтарының рөлі, олардың ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірудегі үлесі көрсетілген. Түркістан облысының ЖҚШ (жеке қосалқы шаруашылықтары) негізгі көрсеткіштері талданған. Олардың дамуына теріс әсер ететін бірқатар экономикалық және әлеуметтік проблемалар көрсетілді: ауыл шаруашылығы кәсіпорындары мен халық шаруашылықтары арасындағы интеграциялық байланыстардың үйлесімсіздігі; халық шаруашылықтарының заңды және әлеуметтік мәртебесінің төмен деңгейі; материалдық- техникалық құралдардың, тыңайтқыштардың, элиталық тұқымның, малдың өнімді тұқымдарының жетіспеуі. Өндірілген өнімді сақтау және қайта өңдеу тәсілдерін жетілдіру, оны сату, қолайлы баға бойынша ауыл шаруашылығы техникасымен қамтамасыз ету, ветеринариялық қызметтердің сапасын жақсарту негізінде үй шаруашылықтарында еңбек өнімділігін арттыру бағыттары анықталды. Кепілдік мүлікке және табыс салығын төлеудің болмауына байланысты халықтың шаруашылықтарын дамыту үшін қажетті несие қаражатына қол жеткізуде қиындық туғызу себептері анықталған. Ауыл аумақтарының жерлерін ұтымды пайдалануға және ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірудің тиімділігін арттыруға ықпал ететін жеке қосалқы шаруашылықтарды кооперациялау негізінде АӨК шаруашылық субъектілерін дамыту үшін осы мәселелерді шешу жолдары ұсынылды.

агроөнеркәсіптік кешен, аграрлық саясат, ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, шаруа (фермер) қожалықтары, халықтың шаруашылықтары, ауылдық жер, өнімділік, кооперативтер, агропромышленный комплекс, аграрная политика, сельскохозяйственные предприятия, крестьянские (фермерские) хозяйства, хозяйства населения, сельская мест- ность, производительность, кооперативы, agro-industrial complex, agricultural policy, agricultural enterprises, peasant (private) farms, households, countryside, productivity, cooperatives

1. Оңтүстік Қазақстан облысының ауыл, орман және балық шаруашылығы: статистикалық жинақ. - 2015. - 137 б.

2. Қазақстан Республикасындағы ауыл, орман және балық шаруашылығы, Астана, Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі [Электрондық ресурс]. - 2016.- URL:http:// www.stat.gov.kz. (кіру мерзімі 22.06.2016).

3. Мырзалиев Б.С., Шінет Г.Ғ. Жұртшылық шаруашылықтарының ролі және олардың Оңтүстік Қазақстан облысындағы даму ерекшеліктері // Аграрлық нарық проблемалары. - 2016. - №3. - Б. 67-73.

4. Нурбекова Ж. Социологический анализ личных подсобных хоязйств сельского населения как неформального вида предприни- мательской деятельности // Евразийское сообщество. - 2004. - № 3(47). - С. 105-108.

5. Шінет Г.Ғ. Личные подсобные хозяйства Республики Казахстан: сущность, нынешнее состояние и перспективы развития // Информационное обеспечение эффективного управления деятельностью экономических субъектов: матер. VI междунар. научн. конф. - Краснодар, 2015. - С. 587-592.

6. Григорук В.В., Умбиталиев Н.А. Личное подсобное хозяйство на современном этапе развития казахстана // Проблемы агрорынка. - 2006. - № 1. - С. 34-37.

7. Ыдырыс С.С., Шінет Г.Ғ. Қазақстан Республикасындағы жұртшылық шаруашылығының ахуалы және оның дамуына әсер етуші факторлар // Тұран университетінің хабаршысы. - 2016. - № 4(72). - Б. 251-255.

8. Мусабеков Қ., Шінет Г.Ғ. Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы дамуындағы жұртшылық шаруашылығының рөлі мен дамуы //Әуезов оқулары-14: жаңа жаһандық ахуалдағы Қазақстанның білім мен ғылымдағы инновациялық әлеуеті: халықар. ғыл.- тәж. конф. - Шымкент, 2016. - Б. 213-218.

9. Ыдырыс С.С., Шінет Г.Ғ. Жұртшылық шаруашылықтарын дамыту проблемалары және оларды шешу жолдары // Аграрлық нарық проблемалары.- 2016.- №2.- Б.114-119.